Nick Cave & The Bad Seeds

Sinds enige tijd is het grootste deel van m'n muziekcollectie naar Brussel overgebracht (zeker 2/3 van de cd's en al de vinylplaten).

Bijna van bij de start van deze collectie ben ik ook albums beginnen kopen van Nick Cave & The Bad Seeds (daarna ook van de bende volkomen losgeslagen nozems waarbij hij daarvoor zong, The Birthday Party) en in de loop der jaren kreeg ik zo het grootste deel van zijn/hun oeuvre bijeen.

Een van m'n absoluut favoriete platen daarvan is "Your funeral, my trial" uit het midden van de jaren '80 en die bol staat van wanhoop, waanzin, visioenen allerhande, seks, dood. Gezien de huidige context en mijn broze mentale toestand durfde ik het niet zo goed aan om ze op te zetten, want vrolijker word je er niet echt van, al blijft het na ruim 30 jaar een prachtige luisterervaring.

Onlangs dan verscheen er in de krant een artikel gewijd aan een andere plaat van Nick Cave, die als een mijlpaal wordt beschouwd in zijn oeuvre: "The boatman's call", dat in 1998 werd uitgebracht en, naar achteraf bleek, zijn muziek toch een andere, meer introspectieve richting uitstuurde, zowel tekstueel als muzikaal. En eigenlijk was die evolutie al ingezet met "The good son", het album dat volgde op zijn huwelijk met een Braziliaanse en toen hij het geluk leek gevonden te hebben. "The boatman's call" volgt dan weer op het officiële einde van die relatie en is in zekere zin een break up album. Al speelt er volgens de recensent heel wat meer dan dat. Cave's privéleven was tijdens het maken ervan een janboel en hij gebruikte die moeilijke periode als 'brandstof' om aan het album te werken. Never waste a good crisis, of zoiets.

Het was een cd die ik af en toe eens opzette maar niet echt goed kende dus besloot ik toch maar om dit album als eerste van hem te beluisteren in plaats van de meer donkere uit de jaren '80.

Hmmm, misschien niet het beste idee dat ik al gehad heb gezien m'n wankele emotionele toestand en de oorzaak daarvan, aangezien het in mijn geval ook om een breuk gaat...

De meeste songs zijn mijmeringen van Cave of dialogen met een denkbeeldige of echte (maar afwezige) partner. Allemaal heel gevoelig ongetwijfeld.

Wat beide albums gemeen hebben: de sobere productie, al is die op Your funeral... My trial wel een stuk barokker in de zin dat er een prominenter plaats gelaten wordt voor bijvoorbeeld een orgel, maar zonder dat dit volledig loos gaat, wat je misschien wel had kunnen verwachten na de platen die hij daarvoor had uitgebracht.

Ook de hoes heeft punten van overeenkomst. De eerste platen van de groep tonen telkens een grote foto van Nick Cave die de hele voorkant van de hoes vult, met dan ook nog portretten van de overige groepsleden. Dit stopte bij "The good son" niet toevallig nadat hij zijn leven een radicaal nieuwe wending gaf door af te kicken en te huwen met een Braziliaanse, iets wat duidelijk een invloed heeft gehad, met name op "The good son", waarmee min of meer zijn periode als 'King Crow' werd afgesloten. De hoezen van de daaropvolgende albums zagen er dan ook heel anders uit. Maar voor TBC werd toch weer eenmalig geopteerd voor een dergelijke presentatie.

Grote verschillen, en wellicht ook de reden waarom ik YF, MT verkies: dit album barst van vreemde visioenen en personages, waanzin die soms ook in de zang hoorbaar gemaakt wordt, eros en thanatos, het baadt volledig in een onheilspellende sfeer, desolaatheid. Elke luisterbeurt zorgt weer voor soms letterlijk kippenvlees en allerlei emoties die loskomen, tot haast tranen toe. Voor mij persoonlijk is het bij uitstek het album dat ik associeer met een heuse luisterervaring: alleen (en indien met twee, beaat en respectvol zwijgend, maar dat is er nooit echt van gekomen), languit liggend beluisteren, het best terwijl alles verduisterd/donker is en met eventueel wat sterkedrank (of een andere drug) binnen handbereik. Enfin, er komt bij momenten dus een heel ritueel bij te pas. In alle geval moet de luisteraar eerst wel een beetje moeite doen om zelf in de juiste stemming te verkeren en de juiste sfeer te creëren. Deze veel donkerder insteek ontbreekt in mijn ogen toch veel meer op TBC, waarvan de beluistering je niet onberoerd laat maar je evenmin van je stuk brengt (tenzij je dus een gelijkaardig persoonlijk pad aan het bewandelen bent).

Nog een laatste opvallend kenmerk over YF, MT: de volgorde van de nummers op de LP verschilt met die van de CD... Diegene die in mijn hoofd zit, is die van de LP, aangezien ik die al veel langer ken (namelijk eerst via een opname op een cassette, vervolgens de LP zelf), wat af en toe verwarrend is als ik dan eens de CD beluister. Het is de enige plaat die ik ken waar dit zo is (maar dat betekent niet dat dit niet vaker gebeurt, alleen weet ik het niet).

Ter illustratie toch maar een link naar een van de nummers op YF, MT.

Het is bijzonder lastig om er maar een uit te kiezen; eigenlijk zou gewoon het volledige album moeten worden beluisterd om het echt naar waarde te kunnen schatten.  

Wat ik gisterenavond (CD) dan uiteindelijk toch ook nog maar eens gedaan heb in plaats van opnieuw tegen 22 uur naar bed te gaan en deze ochtend opnieuw (LP). Slik en snik.

Misschien ook wel passend dat ik uitgerekend vandaag (een toeval overigens) de laatste hand leg aan deze tekst en hem 'publiceer', dag op dag een jaar nadat mijn wereld radicaal werd dooreengeschud. Tijd om wat te zwelgen in verdriet, verlies, de ander, wat teloorgegaan lijkt. 

Welaan dan, toch maar 'The Carny' gekozen, het 2de nummer op de LP, dat een portret schetst van een groep die blijkbaar een onvergeeflijke fout begaan heeft en door angst en schuldgevoel wordt overmand. Waarlijk aangrijpend.